Tôi sực nhớ đến số báo đầu thu sắp tới - Cha viết một bài chăng - Tôi bảo.
Ông không nói. Đang nhấp ngụm trà thơm phức mùi ngâu. Hoa ngâu năm ngoái.
Buổi chiều, có Ngân sang chơi. Cô hàng xóm vừa du học ở Ottolâya về. Cho một đĩa ổi chín.
- Cây chặt từ lâu rồi mà - Tôi ngạc nhiên hỏi:
Cây vườn bên ngày xưa, cử thu về là hương ổi tỏa sang. Hương nhè nhẹ bâng khuâng. Nhưng tuổi thơ tôi chẳng bao giờ được ăn ổi vườn bên. Tiếng con bé Ngân ríu rít trèo hái quả. Tiếng mùa thu riu rit. Nhưng cha tôi cẩm, không cho sang. Hai nhà không giao thiệp. Chỉ có hương ổi là bay sang.
Tôi cũng chẳng mấy khi gặp mẹ Ngân. Bà đẹp lắm. Đẹp lạ lùng. Nghe nói ngày trẻ, cha tôi yêu bà. Tình yêu tuổi thơ ấu có mùi hương ổi. Nhưng mẹ cha không ưng thày ký nhật trình nghèo, chẳng gà... Rồi một hôm thấy phảo cưới treo trên nhành ổi nổ tung tóe, quả chín rơi lụp bụp. Cha bà nhận chàng trai đang là kỹ sư công chính về ở rể.
Bức tường ngăn được xây cao thêm và lên rêu năm tháng từ ấy. Nhưng hương ổi thu về vẫn cứ bay sang.
Mẹ tôi và cha Ngân cùng mất một độ, cách đây mấy năm. Bà mẹ chặt cây ổi quý nhưng đã cỗi. Tiếng dao chặt gỗ chan chát trong một buổi sớm đầu thu. Cha tôi ngồi bên cửa sổ run run lục tìm những trang viết ố vàng, nhưng vẫn còn thoảng mùi hương ối tình đầu...
Vậy sao hôm nay lại có những trái ổi đào?
- Em ươm giống cũ trồng mới đấy. Năm nay ra trái bói - Ngân nói.
Tôi cắn trái ổi mùa đầu. Và mới cha một trái. Răng ông đã yếu. Nhưng trái của ông chín mềm.
(Trích truyện ngắn Hương ổi, Phan Hách, Nhà sách Văn hóa Việt, 2006, tr.244-245). Phân tích đánh nội dung nghệ thuật của tác phẩm truyện
